Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Bourtoulaigo
Portulaca oleracea
Portulacaceae
Autre noum : Bourtouraigo.
Noms en français : Pourpier, Porcelane.
Descripcioun :La bourtoulaigo es uno planto bèn couneigudo que rebalo au sòu. Fai de flour jauno de 4 à 6 petalo, li cambo soun rouginasso e li fueio poupouso. Lou fru es un boursèu que caup de grano negro. Ei coumuno dins li relarg secarous sus li marrìdi terro d'ort.
Usanço :Ei visto coume uno marrido erbo, pamens fai uno bono ensalado champanello e pòu tambèn èstre cousinado. Soun estùdi a moustra qu'èro richo en ouligo-elemènt, en vitamino C e en oumega-3. Ei bono peréu contro lou quiéu tapa.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Portulaca
Famiho : Portulacaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Ribiero
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Portulaca oleracea L., 1753